EmileClausNa de oversteek - Na de oversteek | Galerie Oscar De Vos

Emile Claus

(1849-1924)

Na de oversteek

1899
Olieverf op doek
133 x 203 cm (52³/₈ x 79⁷/₈ inches)
Getekend onderaan: Emile Claus
Monogram en gedateerd op rugzijde doek: E.C. / ii

Getekend middenonder: Emile Claus

CONTACTEER ONS

Literatuur

- Buysse, C., Emile Claus. Mijn broeder in Vlaanderen (Gent/ Bussum: 1925), p. 30.
- De Smet, J., Emile Claus, tent.cat. (Antwerpen: Pandora, 1997), p. 157, cat.no. 87 (ill.).
- Pauwels, P.J.H., Als een fonkelenden spiegel (Sint-Martens-Latem: Galerie Oscar De Vos, 2019), 129 (ill.).

Voorstudies en eerdere uitvoeringen van dit meesterwerk:
- Lemonnier, C., Emile Claus (Brussel: G. Van Oest & Co., 1908), pp. 27-28, 30-31, 34-35.
- De Smet, J., Retrospective Emile Claus, tent.cat. (Gent: SD&Z/ Pandora/ Gemeentekrediet, 1997), pp. 150-151, 154-155, no. 78-80, 84-85.
- De Smet, J., Emile Claus en het landleven, tent.cat. (Ghent: Mercatorfonds/ MSK, 2009), pp. 118-121, no. 70-73.

TENTOONSTELLINGEN

- 1997, Oostende, PMMK (thans MuZee), Retrospectieve Emile Claus, cat.no. 87 (ill.).

Herkomst

Xavier Lelièvre, Brussel

Description

Van de monumentale compositie Koeien bij het oversteken van de Leie, 1899 (Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, inv.no. 3584) zijn enkele voorstudies bekend. Uit hetzelfde jaar dateert dit vervolg op het museumstuk, een even indrukwekkend doek: Na de oversteek. Nauwgezet schilderde Claus een driehoekcompositie. Het ondiepe water met de koe leidt vanop het voorplan via de berm rechts omhoog naar de horizon. Het licht dat hier op de oppervlakte valt, verbindt het land met het zenitale zonlicht dat van linksboven binnenvalt. In tegenstelling tot het schilderij Koeien bij het oversteken van de Leie, speelt niet de beweging een hoofdrol maar juist de rust en de verstilling van het moment, na de oversteek aan de ondiepe waadplaats. De dierlijke angst van de – niet ongevaarlijke – overtocht door de rivier is voorbij. De kudde heeft de overkant bereikt en de voorhoede bevindt zich op het hoger gelegen weiland op het achterplan. De koe op de voorgrond komt tot rust in de schaduw van het lover aan de oever van de Leie, samen met de eendenkuikentjes bij de kip in de kippenmand. Claus suggereert dit alles met het stille water vooraan dat via de oever en de groene berm subtiel overgaat in het felle zonlicht, gefilterd door het bladerdek bovenaan het doek. Voor de zonneschilder was de Leie vooral een visueel gegeven, zoals het zonlicht en de bomen, een vanzelfsprekend onderdeel van het geheel van kleur- en lichtindrukken dat hij wilde weergeven. Coloristisch domineert de groene berm de compositie. De kleuraccenten beperken zich op de voorgrond tot het logge koeienlijf in wit en rood, met verder een sober gebruik van bruinen, witten en zwarten. Vrolijk zonlicht speelt op het middenplan en breekt op de oever. Maar deze zonaccenten verdwijnen in het geheel.
Zo brengt Claus, als een volwaardige filmregisseur, met Na de oversteek een vervolgscène op Koeien bij het oversteken van de Leie. In beide meesterwerken is de rivieroever zowel een hindernis als een schitterend decor. Dit tafereel doet de toeschouwer nadenken over de betekenis van het leven in deze specifieke omgeving, zonder nadrukkelijk een symbolische betekenis in het werk te leggen.

Studies en vergelijkbare werken van hetzelfde onderwerp:
Lemonnier, C., Emile Claus (Brussel: G. Van Oest & Co., 1908), 27-28, 30-31, 34-35.
- De Smet, J., Retrospective Emile Claus, cat. (Gent: SD & Z / Pandora / Gemeentekrediet, 1997), 150-151, 154-155, cat.nr. 78-80, 84-85.
- De Smet, J., Emile Claus in het landleven, cat. (Gent: Mercatorfonds / MSK, 2009), 118-121, cat.nr. 70-73.

referenties:
Emile Claus, Koeien bij het Oversteek van de Leie, 1899, olieverf op doek, 200 x 305 cm, inv.nr. 3584. Herkomst: Gekocht op Salon van La Libre Esthetiek, Brussel, 1901, cat.nr. 121. Op dit salon werden ook werken getoond van Monet, Cezanne, Pissarro, Renoir e.a.

Dit vind je misschien ook leuk